Άγνωστο Κείμενο προς Επεξεργασία - Γ' Λυκείου | Πλάτων, Φαίδων

Στο έργο του  Πλάτωνα «Φαίδων» γίνεται διάλογος σχετικά με την ψυχή, όπου υποστηρίζεται ότι η ψυχή είναι αθάνατη, αφού η ψυχή που μετέχει στην Ιδέα της ζωής δεν μπορεί να δεχτεί μέσα της την Ιδέα του θανάτου.

Το κύκνειο άσμα δεν είναι της λύπης αλλά της χαράς

Κείμενο:

καί, ὡς ἔοικε, τῶν κύκνων δοκῶ φαυλότερος ὑμῖν εἶναι τὴν μαντικήν, οἳ ἐπειδὰν αἴσθωνται ὅτι δεῖ αὐτοὺς ἀποθανεῖν, ᾄδοντες καὶ ἐν [85a] τῷ πρόσθεν χρόνῳ, τότε δὴ πλεῖστα καὶ κάλλιστα ᾄδουσι, γεγηθότες ὅτι μέλλουσι παρὰ τὸν θεὸν ἀπιέναι οὗπέρ εἰσι θεράποντες. οἱ δ’ ἄνθρωποι διὰ τὸ αὑτῶν δέος τοῦ θανάτου καὶ τῶν κύκνων καταψεύδονται, καί φασιν αὐτοὺς θρηνοῦντας τὸν θάνατον ὑπὸ λύπης ἐξᾴδειν, καὶ οὐ λογίζονται ὅτι οὐδὲν ὄρνεον ᾄδει ὅταν πεινῇ ἢ ῥιγῷ ἤ τινα ἄλλην λύπην λυπῆται, οὐδὲ αὐτὴ ἥ τε ἀηδὼν καὶ χελιδὼν καὶ ὁ ἔποψ, ἃ δή φασι διὰ λύπην θρηνοῦντα ᾄδειν. ἀλλ’ οὔτε ταῦτά μοι φαίνεται [85b] λυπούμενα ᾄδειν οὔτε οἱ κύκνοι, ἀλλ’ ἅτε οἶμαι τοῦ Ἀπόλλωνος ὄντες, μαντικοί τέ εἰσι καὶ προειδότες τὰ ἐν Ἅιδου ἀγαθὰ ᾄδουσι καὶ τέρπονται ἐκείνην τὴν ἡμέραν διαφερόντως ἢ ἐν τῷ ἔμπροσθεν χρόνῳ.

Πλάτωνος, Φαίδων 85a-b

Λεξιλόγιο:

ὁ ἔποψ: τσαλαπετεινός

λογίζομαι: συλλογίζομαι, σκέφτομαι

ἐξᾴδω: τραγουδώ μέχρι εξαντλήσεως, τραγουδώ το τελευταίο μου τραγούδι

Παρατηρήσεις:

1.      Να μεταφράσετε το απόσπασμα

2.      πεινῇ - ῥιγῷ: να κλιθούν  σε οριστική και ευκτική στον χρόνο που βρίσκονται

πεινῇ		ῥιγῷ
Οριστική	Ευκτική	Οριστική	Ευκτική

3.      γεγηθότες -  θρηνοῦντας: Να κλιθούν στο γένος και στο χρόνο που βρίσκονται οι μετοχές και στους δυο αριθμούς.

Ενικός Αριθμός	Πληθυντικός Αριθμός	Ενικός Αριθμός	Πληθυντικός Αριθμός

4.      Να γίνει χρονική αντικατάσταση: ἀποθανεῖν, ἀπιέναι, καταψεύδονται, φαίνεται, προειδότες

Ενεστ.
Πρτ.
Μελλ.
Αορ.
Πρκ.
Υπερ.

5.      Να αναγνωρίσετε συντακτικά τους όρους:

ὑμῖν
ἀποθανεῖν
γεγηθότες
ἀπιέναι
τῶν κύκνων
αὑτῶν
τοῦ θανάτου
αὐτοὺς
τὸν θάνατον
λύπην
ἐκείνην
τὴν ἡμέραν

6.      Να αναγνωρίσετε τις προτάσεις:

ἐπειδάν αἴσθωνται
ὡς ἔοικε

7.      Να αναλυθούν οι μετοχές στις αντίστοιχες δευτερεύουσες προτάσεις:

ᾄδοντες
γεγηθότες
λυπούμενα
ὄντες