ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΟ ΘΕΜΑ ΕΚΘΕΣΗ| ΜΕΣΑ ΜΑΖΙΚΗΣ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗΣ - ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΕΣ 2017

Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης

ΕΚΔΟΣΕΙΣ SMARTLEARN  EΚΦΡΑΣΗ- ΕΚΘΕΣΗ Γ' ΛΥΚΕΙΟΥ ΣΕΛ 232-244

ορισμός

4 Μέσα μαζικής ενημέρωσης είναι τα μέσα για την ταυτόχρονη μετάδοση μηνυμάτων, γνωμών, ειδήσεων και ερεθισμάτων.

a Τα είδη των μέσων μαζικής ενημέρωσης

α. ο τύπος

ημερήσιος

περιοδικός

β. ηλεκτρονικός τύπος

ραδιόφωνο

τηλεόραση

διαδίκτυο

[...]

Θετικά Μ.Μ.Ε

aΠνευματικός Τομέας

ëΜέσω των ΜΜΕ αποκτούμε γνώση πολύπλευρη, κρίνουμε και αξιοποιούμε τα δρώμενα, αποκτούμε δεκτικότητα σε νέες ιδέες, διαμορφώνοντας πιο οργανωμένη αντίληψη για τα πράγματα.

aΠολιτικός και Κοινωνικός Τομέας

ëΟι δέκτες μαθαίνουν για ποικίλα κοινωνικοπολιτικά ζητήματα, αναπτύσσοντας την κοινωνική τους συνείδηση και δείχνοντας ουσιαστικό ενδιαφέρον για τα κοινά.

ëΌταν η πληροφόρηση είναι απροκατάληπτη και πολύπλευρη, ο πολίτης αποκτά άποψη έχοντας έτσι τη δυνατότητα να συμμετάσχει σε κοινωνικοπολιτικούς διάλογους και να ελέγχει την πολιτική ηγεσία.

ëΠολίτης ενημερωμένος είναι αυτός που γνωρίζει τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις του διεκδικώντας με σύνεση τα πρώτα και υλοποιώντας με συνέπεια τις δεύτερες.

ëΤέτοιοι πολίτες διαμορφώνουν τις όποιες παραβιάσεις και ατασθαλίες των πολιτικών ηγετών.

Μ` αυτό τον τρόπο αντιμετωπίζονται επίσης προσπάθειες λαϊκισμού και δημαγωγίας και διασφαλίζεται η δημοκρατία.

ëΟι πολίτες, τέλος, που είναι ενημερωμένοι κατάλληλα, όταν τα ΜΜΕ λειτουργούν σωστά, ευαισθητοποιούνται για τα κοινωνικά προβλήματα όπως ο ρατσισμός, η βία κ.λπ. και αγωνίζονται στη συνέχεια για την επίλυση αυτών και τη διασφάλιση της κοινωνικής ευρυθμίας. Μόνον ενημερωμένοι και ευαισθητοποιημένοι πολίτες, άλλωστε, που αγωνίζονται για δικαιοσύνη και αξιοκρατία, μπορούν ν` αντισταθούν στον τυφλό κομματισμό και την πόλωση, ψηφίζουν υπεύθυνα και αγωνίζονται για μια πιο υγιή Δημοκρατία.

ëΤα ΜΜΕ, όταν λειτουργούν σωστά, αποτελούν στυλοβάτες της ελεύθερης έκφρασης και της πολυφωνίας και συμβάλλουν στην ελεύθερη διακίνηση των ιδεών, όπως αρμό ζει σε μια πολιτισμένη κοινωνία.

aΟικονομικός Τομέας

ëΌταν τα ΜΜΕ λειτουργούν σωστά προβαίνουν σε ποιοτικό και ποσοτικό έλεγχο των διαφημίσεων, χωρίς να στρέφουν τους πολίτες στην υπερκατανάλωση και τη θεοποίηση του χρήματος.

ëΕπίσης, ενημερώνουν το μέσο πολίτη για σημαντικά οικονομικά ζητήματα που σχετίζονται άμεσα με τη γενικότερη κοινωνικοπολιτική πορεία της χώρας.

aΓια τα νέα δεδομένα της τεχνολογίας ή για προβλήματα, όπως το οικολογικό κ.λπ., ενημερώνεται και ευαισθη­τοποιείται ο πολίτης και αυτό τον κάνει να αισθάνεται περισσότερο ασφαλής.

aΠολιτιστικός – Εθνικός – Διακρατικός Τομέας

ëΜέσα από τα ΜΜΕ οι πολίτες γνωρίζουν την παράδοση, τα ήθη και έθιμα του τόπου τους. ενημερώνονται για τα πολιτιστικά δρώμενα ώστε να συμμετέχουν σε αντίστοιχες εκδηλώσεις, ενώ τέλος μαθαίνουν και για τις διεθνείς εξελίξεις, σε μια εποχή μάλιστα που τα στεγανά ανάμεσα στους λαούς καταργούνται. Τα ΜΜΕ συντελούν βοηθούν το μέσο πολίτη να γίνεται αυτόπτης και αυτήκοος μάρτυρας γεγονότων που έχουν γίνει στην άλλη άκρη του κόσμου, έχοντας έτσι την αίσθηση ότι βρίσκεται σ` ένα πλανητικό «χωριό», όπως έλεγε ο Πλωρίτης.

ëΑκόμη προβληματίζεται για σοβαρά διεθνή ζητήματα, όπως η πείνα στον Τρίτο κόσμο, οι παντοειδείς παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων, η λειτουργία διακρατικών συνασπισμών, π.χ. η ΕΕ, και κατά κάποιον τρόπο γίνεται «κοσμοπολίτης» με την καλή έννοια.

Αίτια μη σωστής λειτουργίας των Μ.Μ.Ε.

Από τον πομπό

Ανταγωνισμός μεταξύ των ΜΜΕ που συχνά γίνεται αθέμιτος. (Ειδησεοθηρία – στόχος η πρωτιά στην προβολή της είδησης.)

Προσωπικές φιλοδοξίες των δημοσιογράφων, φανατισμός κ.λπ.

Κρίση αξιών, ηθική χαλάρωση, οπότε βρίσκονται αρκετοί οι οποίοι δε σέβονται το κοινωνικό σύνολο,

Ύπουλοι μηχανισμοί π.χ. ωραιοποίηση, πλύση εγκεφάλου, εικόνα, ήχος, κίνηση, κινδυνολογία, μεγάλα γράμματα κ.λπ. που χρησιμοποιούν τα ΜΜΕ και παρασύρουν τους δέκτες.

Εξυπηρέτηση πολιτικών σκοπιμοτήτων (ιδεολογική εξάρτηση των ΜΜΕ). Τα ΜΜΕ γίνονται τα ίδια ιδεολογία αντί να είναι κανάλια ιδεολογιών. Παραπληροφορούν, προπαγανδίζουν κ.λπ.

Προώθηση οικονομικών συμφερόντων: Τα ΜΜΕ έχουν μετατραπεί σε κερδοσκοπικές επιχειρήσεις και θυσιάζουν στο όνομα του κέρδους την ποιότητα της πληροφόρησης.      

      

Από το δέκτη

Γνωστά αίτια από Φορείς αγωγής και Σύγχρονο πλαίσιο.

Μηχανισμοί ωραιοποίησης. πλύσης εγκεφάλου, τεχνικές επηρεασμού, ύπουλες μέθοδοι προπαγάνδας.

Όταν ισχύουν τα παραπάνω,  μπορεί να οδηγήσουν σ’ όλα τα αρνητικά αποτελέσματα από τους «Τομείς».

Αρνητικά των Μ.Μ.Ε.

Πνευματικός Τομέας

Τα ΜΜΕ, εξυπηρετώντας σκοπιμότητες μετατρέπονται συχνά σε φορείς παραπληροφόρησης και προπαγάνδας, οδηγούν τους δέκτες στην ετεροκατεύθυνση και τον αποπροσανατολισμό, στερώντας τους τη δυνατότητα να εμβαθύνουν στα πράγματα, γνωρίζοντας την αλήθεια.

Με τον καταιγισμό των πραγμάτων που προβάλλουν οδηγούν τους δέκτες σε πνευματική σύγχυση ή σε πλήρη παθητικότητα, αφού ο δέκτης μαθαίνει στην έτοιμη τροφή απ’ τα ΜΜΕ (ιδιαίτερα απ` την τηλεόραση).

Με έντεχνους μηχανισμούς πλύσης εγκεφάλου, ωραιοποίησης κ.λπ.. τον οδηγούν στη μαζοποίηση και τη χει­ραγώγηση, ώστε αυτοί να εξυπηρετούν τις σκοπιμότητες των ολίγων που ελέγχουν τα ΜΜΕ και τελικά να χάνουν την πνευματική τους ελευθερία.

Ηθικός – Ψυχολογικός Τομέας

Τα ΜΜΕ προβάλλουν ως ύψιστη αξία το χρήμα και τον καταναλωτισμό. απομακρύνοντας τους δέκτες απ’ τις υψηλές ηθικές αξίες. Ταυτόχρονα, οδηγούν τους πολίτες στο άγχος γιατί οι πληροφορίες είναι αμέτρητες και εκείνοι αγωνιούν να τις αφομοιώσουν.

Οι νέοι δέχονται αρνητικά πρότυπα ως προς την εκμετάλλευση του ελεύθερου χρόνου τους και έτσι οδηγούνται στην ανούσια διασκέδαση, μακριά απ’ τη γνήσια ψυχαγωγία, εφόσον συνήθως τα προβαλλόμενα πρότυπα είναι πρότυπα μάζας – εμπορευματοποιημένης διασκέδασης που μόνο τα συμφέροντα κάποιων μεγαλοεπιχειρηματιών εξυπηρετούν και σε καμία περίπτωση δεν αναβαθμίζουν το πνεύμα και την αισθητική των νέων.

Κοινωνικοπολιτικός Τομέας

Η δημοκρατία υπονομεύεται όταν τα ΜΜΕ λειτουργούν ως κερδοσκοπικές επιχειρήσεις ή υπηρετούν κόμματα.

Οι πολίτες δέχονται μονοδιάστατη πληροφόρηση που τους οδηγεί στον κομματικό παρωπιδισμό, την απολυτότητα και το φανατισμό. Δεν είναι λοιπόν νηφάλιοι κι ελεύθεροι πνευματικά, ώστε να προβούν σε υπεύθυνες πολιτικές επιλογές. Τέτοιοι παραπληροφορημένοι πολίτες δε συναισθάνονται τα δικαιώματα τους, άρα δεν τα διεκδικούν και δεν αγωνίζονται για το κοινό καλό και την επίλυση κοινωνικών προβλημάτων.

Πολύ συχνά, τέλος, υπερπροβάλλουν πρότυπα βίας είτε ηρωοποιώντας αντικοινωνικούς τύπους μέσα από ταινίες είτε προβάλλοντας με ωμό τρόπο γεγονότα βίας σε επίπεδο ειδησεογραφίας, άρα συχνά δημιουργούνται άσχημα παραδείγματα για μίμηση ιδιαίτερα στους νεαρούς δέκτες.

Πολιτιστικός Τομέας

Τα ΜΜΕ αποτελούν επίσης τον πιο χαρακτηριστικό δίαυλο πολιτιστικής διείσδυσης των ανεπτυγμένων χωρών στις αναπτυσσόμενες. Πιο συγκεκριμένα, οι ανεπτυγμένες χώρες μέσω της διαφήμισης των ΜΜΕ διοχετεύουν τη γλώσσα τους, τις αξίες τους, τα προϊόντα τους σε λαούς λιγότερο ανεπτυγμένους, που έχοντας και το σύμπλεγμα κατωτερότητας μιμούνται άγονα οτιδήποτε τους προβάλλεται. Μ’ αυτό τον τρόπο ενισχύεται η ξενομανία και απειλείται η πολιτιστική και εθνική τους ταυτότητα.

Υποβαθμίζεται, λοιπόν, ο ρόλος τους ως φορείς παιδείας και κοινωνικοπολιτικής αγωγής.

Η επίδραση των μέσων μαζικής ενημέρωσης στον προσωπικό λόγο.

Λάθη από τους παρουσιαστές που επηρεάζουν και, τη γενικότερη έκφραση.

Με τα πολλά μη μεταγλωττισμένα προγράμματα υιοθετούμε ξένες λέξεις και εκφράσεις.

Στρέφουν τους ανθρώπους στο καταναλωτικό πνεύμα και τον υλικό ευδαιμονισμό, οπότε τους απομακρύνουν από αξίες όπως τη γλώσσα.

Συνθηματολογία και αρκτικόλεξα των διαφημίσεων οδηγούν στην κωδικοποιημένη έκφραση.

Χρησιμοποιούνται ακόμα βαρύγδουπες και στομφώδεις εκφράσεις.

Καταιγίζουν με μηνύματα και μετατρέπουν τους πολίτες σε θύματα προπαγάνδας, τους μαζοποιούν, τους ετεροκατευθύνουν και συρρικνώνουν τη σκέψη τους, γεγονός που έχει επιπτώσεις και στη γλώσσα γιατί είναι άρρηκτη η σχέση σκέψης και γλώσσας.

Αποξενώνουν τους ανθρώπους – περιορίζουν το διάλογο στην τηλεόραση.

[...]

Αίτια παραπληροφόρησης (από Δέκτες).

a Επικράτηση στείρας τεχνοκρατικής αντίληψης, θεοποίηση της τεχνολογίας. Στα πλαίσια της ηθικοπνευματικής κρίσης που επέρχεται, παρατηρείται έλλειψη ενδιαφέροντος για πολύπλευρη ενημέρωση. Μην έχοντας συγκροτημένη άποψη για τα τεκταινόμενα ο πολίτης, είναι πολύ ευκολότερο να παραπληροφορηθεί.

aΣτροφή στο χρήμα και την υπερκατανάλωση-αδιαφορία για τις πολιτικοκοινωνικές εξελίξεις.

[...]

 

Τρόποι αντιμετώπισης.

 ΜΜΕ:

 Σκοπός τους πρέπει να είναι η απρόσκοπτη ενημέρωση, ο σεβασμός στον πολίτη, η αντικειμενική πληροφόρηση, χωρίς τάσεις υπερδιόγκωσης και εντυπωσιασμού. Όταν οι λειτουργοί των ΜΜΕ προβούν σε αυτοανάλυση, τότε θα υλοποιηθεί ο στόχος τους και έτσι δε θα αποτελούν πια την ίδια ιδεολογία, αλλά θα είναι ατραποί ιδεολογίας, βήμα πραγματικής ελευθεροτυπίας, άρα δε θα παραπληροφορούν. Χρειάζεται επίσης διάκριση είδησης -σχολίου, απαλλαγή από προκαταλήψεις και φανατισμό, ήθος κι υπευθυνότητα απ’ τους δημοσιογράφους και τήρηση από μέρους τους του κώδικα επαγγελματικής δεοντολογίας.

 Οικογένεια:

Μετάγγιση αρχών και αξιών τέτοιων, ώστε οι νέοι να διαμορφώσουν έναν υγιή χαρακτήρα, που θα αποτρέπει στο μέλλον κάθε φαινόμενο παραπληροφόρησης.

Έλεγχος από τους γονείς των μηνυμάτων που δέχεται το παιδί και ουσιαστική συζήτηση, για την αποκωδικοποίηση και επεξεργασία τους.

Γενικότερα, αντιμετώπιση της κρίσης του οικογενειακού θεσμού μέσα από τη γόνιμη επικοινωνία.

 Σχολείο:

Το σύγχρονο εκπαιδευτικό σύστημα χρειάζεται αναδιάρθρωση με προσανατολισμό ανθρωποκεντρικό. Τη στείρα αποστήθιση και συσσώρευση γνώσεων πρέπει να διαδεχθεί η ανάπτυξη της κριτικής ικανότητας, ώστε από μικρή ηλικία ο νέος να εθίζεται στον προβληματισμό, ο οποίος συμβάλλει στην άμβλυνση της παραπληροφόρησης. Η σχολική κοινότητα οφείλει να καλλιεργεί την κοινωνική συνείδηση έναντι του ανταγωνισμού, που κατισχύει στις μέρες μας, με αφετηρία το γόνιμο διάλογο διδασκόντων-διδασκομένων.

[..]

Σεβασμός της ιδιωτικής ζωής και της αξιοπρέπειας του ανθρώπου:

διακριτικότητα

αποκαλύψεις θεμάτων που αφορούν το δημόσιο συμφέρον κι όχι την προσωπική ζωή

αποφυγή αποπροσανατολισμού, σκανδαλοθηρίας, λασπολογίας, σπίλωσης της προσωπικής ζωής. δυσφήμισης, ρυπαρογραφίας (κίτρινος Τύπος ), προκειμένου να αυξηθεί η ακροαματικότητα / θεαματικότητα

σεβασμός του απόρρητου της ιδιωτικής ζωής επώνυμων και ανώνυμων (συνταγματικά κατοχυρωμένο δικαίωμα του ανθρώπου)

συμπόνια και αρωγή  στον πόνο,  στη  δυστυχία και στις ιδιαίτερες στιγμές των ανθρώπων κι όχι κοινοποίηση και εκμετάλλευση τους για ικανοποίηση της αδηφάγου περιέργειας του κοινού.

Σεβασμός του δημόσιου συμφέροντος. Αυτό επιτυγχάνεται με την:

έγκυρη και έγκαιρη ενημέρωση του κοινού

διατήρηση άγρυπνης της κοινωνικής συνείδησης

γνώση των προβλημάτων που απασχολούν το λαό και συστράτευση στην επίλυση τους

πρόταξη του δημόσιου έναντι του ατομικού συμφέροντος

αποφυγή δημιουργίας και εξυπηρέτησης διαπλεκομένων συμφερόντων   καταγγελία φαινομένων ηθικής διαφθοράς δημόσιων λειτουργών

αποκάλυψη κατασπατάλησης του δημόσιου χρήματος και συμβάσεων που βλάπτουν το δημόσιο συμφέρον.

δημιουργία προϋποθέσεων για δυνατότητα πρόσβασης τον κοινού στα ΜΜΕ.

δημοκρατική και ελεύθερη λειτουργία των ΜΜΕ

ανεξαρτησία από κάθε είδους κέντρα εξουσίας και εξυπηρέτησης συμφερόντων

οργάνωση συζητήσεων με συμμετοχή εκπροσώπων των κοινωνικών φορέων

συνεχής  επικοινωνία του  δημοσιογράφου  με το κοινό και δημοσιοποίηση των προβλημάτων, των θέσεων και των απόψεων του (αμφίδρομη επικοινωνία Τύπου-κοινού).

[...]