Θέματα Πανελληνίων Β' Λυκείου - Αντιγόνη (Πρόλογος στ.1-99)

2001

1. Ιούνιος

Α. Κείμενο διδαγμένο από το πρωτότυπο: Σοφοκλέους Αντιγόνη  (58-77)

Από το κείμενο που σας δίνεται, να μεταφράσετε στο τετράδιό σας τους στίχους 61-70 (᾿Αλλ᾿ ἐννοεῖν χρὴ τοῦτο...δρῴης μέτα).

Μονάδες 30

Β. Να γράψετε στο τετράδιό σας τις απαντήσεις των παρακάτω ερωτήσεων:

1.  Με βάση τα στοιχεία των στίχων 58-64 να παρουσιάσετε την επιχειρηματολογία με την οποία η Ισμήνη καταλήγει στην απόφασή της να μη συμπράξει με την Αντιγόνη στην ταφή του Πολυνείκη.

Μονάδες 10

2.  Έχει λεχθεί ότι "το μεγαλείο των ηρώων του Σοφοκλή (μεταξύ άλλων) βρίσκεται και στη συναίσθηση ότι αυτοί εκτελούν το καθήκον τους, ακόμη κι αν τους απαρνούνται όλοι". Επικαλούμενοι συγκεκριμένα στοιχεία των στίχων 69-77, να τεκμηριώσετε τη συμφωνία ή τη διαφωνία σας με την άποψη αυτή.

Μονάδες 10

3.  ὅσῳ κάκιστ᾿ ὀλούμεθ(α)...ἢ κράτη παρέξιμεν: Στους στίχους αυτούς (59-60) η Ισμήνη πιστεύει ότι αυτή και η αδελφή της απειλούνται με ατιμωτικό θάνατο, αν παραβιάσουν την απόφαση του Κρέοντα. Με βάση το μεταφρασμένο κείμενο που ακολουθεί (στίχοι 594-603), να εντοπίσετε και να σχολιάσετε αντίστοιχα την αιτία στην οποία ο χορός αποδίδει: α)  τις συμφορές του οίκου των Λαβδακιδών και β) την επαπειλούμενη εξόντωση της Αντιγόνης και της Ισμήνης.

 Μονάδες 10

4.  Σε ποιες εορτές του Διονύσου στην αρχαία Αττική γίνονταν δραματικές παραστάσεις; Να δώσετε πληροφορίες γι' αυτές τις εορτές.

Μονάδες 10

5.  Να γράψετε δύο ομόρριζα (απλά ή σύνθετα, της αρχαίας ή της νέας ελληνικής γλώσσας) για καθεμιά από τις παρακάτω λέξεις του κειμένου:

ἀρχόμεσθ(α), ἀκούειν, αἰτοῦσα, πείσομαι, πράσσειν.

Μονάδες 10

6.  α. Να μεταφέρετε στο τετράδιό σας τον παρακάτω πίνακα, στα κενά του οποίου θα συμπληρώσετε τον ίδιο τύπο των λέξεων που σας δίνονται στους βαθμούς που ζητούνται.

Θετικός βαθμός	Συγκριτικός βαθμός	Υπερθετικός βαθμός
		κάκιστ(α)
	κρεισσόνων
ἡδέως

Μονάδες 6

6.  β. Να μεταφέρετε στο τετράδιό σας τον πίνακα που ακολουθεί συμπληρώνοντας στα κενά του σε χρόνο Ενεστώτα τους ακριβώς αντίστοιχους ρηματικούς τύπους αυτών που σας δίνονται.

	Ενεστώτας
ὀλούμεθ(α)
κελεύσαιμ(ι)
θανεῖν
πανουργήσασα

Μονάδες 4

6.  ὅσῳ κάκιστ᾿ ὀλούμεθ(α) (στίχος 59)

ὡς βιάζομαι τάδε (στίχος 66).

Να χαρακτηρίσετε συντακτικώς τις προτάσεις αυτές (είδος) και να δηλώσετε τον συντακτικό τους ρόλο (πώς λειτουργούν συντακτικά στο κείμενο που σας δόθηκε).

Μονάδες 10

2003

2. Σεπτέμβριος

Α. Κείμενο διδαγμένο από το πρωτότυπο: Σοφοκλέους Αντιγόνη (78-97)

Από το κείμενο που σας δίνεται να μεταφράσετε στο τετράδιό σας τους στίχους 78-87 (Ἐγὼ μὲν οὐκ ἄτιμα ποιοῦμαι... κηρύξῃς τάδε).

Μονάδες 30

Β.  Να γράψετε στο τετράδιό σας τις απαντήσεις των παρακάτω ερωτήσεων:

1.  Να χαρακτηρίσετε την Ισμήνη με βάση το απόσπασμα που σας δίνεται (στίχοι 78-97).

Μονάδες 10

2.  "... ἐγὼ δὲ δὴ τάφον χώσουσ' ἀδελφῷ φιλτάτῳ πορεύσομαι": Πώς δικαιολογείτε την επιμονή της Αντιγόνης να θάψει τον αδελφό της;

Μονάδες 10

3.  Με βάση το απόσπασμα από το πρωτότυπο και το μεταφρασμένο κείμενο που ακολουθεί (στίχοι 916-923), να επισημάνετε τη διαφοροποίηση της συναισθηματικής κατάστασης της Αντιγόνης και να τη δικαιολογήσετε.

Μονάδες 10

4.  Ποιο είναι το περιεχόμενο των παρακάτω όρων που αναφέρονται στο αρχαίο δράμα: λογείο, κριτές, διδασκαλίες, θεωρικό, προάγωνας.

Μονάδες 10

5.  Με ποιες από τις λέξεις του πρωτοτύπου κειμένου είναι ετυμολογικά συγγενείς οι παρακάτω: δράμα, φυτό, χώμα, άναυδος, ασθενής.

Μονάδες 10

6.  Να γράψετε τον τύπο που σας ζητείται για κάθε μία από τις παρακάτω λέξεις:

    πολιτῶν:      δοτική πληθυντικού

    πᾶσι:         γενική πληθυντικού θηλυκού γένους

    κηρύξῃς:      β¢ πρόσωπο ενικού αριθμού  προστακτικής ενεστώτα

                  στην ίδια φωνή

    μάλιστα:      συγκριτικό βαθμό του επιρρήματος

    παθεῖν:       απαρέμφατο ενεστώτα στην ίδια φωνή.

Μονάδες 10

7.  Να αναγνωρίσετε συντακτικώς τις παρακάτω λέξεις:

    ἀμήχανος, χώσουσα, μηδενί, θηρᾶν, καλῶς.

Μονάδες 10